Türk ve Müslüman Haritacılar Tarih öncesi çağlara ait bazı çizimler, harita olarak nitelenebilecek özellikte ve haritacılığın başlangıcı olarak kabul edilmiştir. Çatalhöyük ve Babil’e ait haritalar ise ilk harita örnekleri olarak kabul edilmektedir. İlk Çağ’da haritacılık alanında önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Türkler, dünyada geniş bir coğrafyaya yayıldıkları için yaşadıkları yerlerin coğrafi özelliklerini araştırmış, bunlarla ilgili eserler ortaya…

Okumaya devam etmek

Kâşgarlı Mahmud’un Haritası Dîvânu Lugâti’t Türk’ün pek çok önemli özelliği arasında eserin ilk sayfalarında yer alan bir de harita bulunmaktadır. Bugünkü bilgilerimize göre bu, bir Türk’ün çizdiği ilk dünya haritasıdır. Kâşgarlı Mahmud, dönemindeki Türk topluluklarının hangi bölgelerde yaşadığını göstermek amacıyla çizdiği bu haritaya bazı ulusların yaşadığı bölgeleri de ekleyerek yeryüzündeki belirli bölgeleri gösteren bir dünya…

Okumaya devam etmek

Haritalarda Çizgi, Nokta ve Alan Yeryüzündeki doğal ve beşerî özellikler haritaya aktarılırken çeşitli ögeler kullanılmaktadır. Bu ögelerin başlıcaları çizgi, nokta ve alandır. Çizgiler çoğunlukla belirli doğrultuları göstermek için kullanılmaktadır. Örneğin ülke veya il sınırları, yollar ve faylar çoğunlukla çizgi olarak gösterilmektedir. Harita üzerinde çizgi veya alan biçiminde gösterilemeyecek kadar küçük coğrafi detaylar nokta olarak gösterilmektedir.…

Okumaya devam etmek

Harita Üzerinde Hesaplamalar Nasıl Yapılır? Örnekler ve Çözümler Haritaların ölçeğinden yararlanarak harita üzerinde uzaklık ve alan hesaplamaları yapılabilir. Haritada uzaklık hesaplamaları için çizgi ve kesir ölçekten yararlanılır. Çizgi ölçekle uzaklık bulmak için uzaklığı bulunmak istenen iki yer arasındaki mesafe bir düzlem üzerine işaretlenir. Bu düzlem üzerindeki mesafe haritanın ölçeğiyle çakıştırılarak iki yer arasındaki kuş uçuşu…

Okumaya devam etmek

Harita Türleri Nelerdir? Kullanım amacına göre çok sayıda harita türü bulunmaktadır. Genel olarak haritalar, ölçeklerine ve konularına göre iki ana gruba ayrılmaktadır. a. Ölçeklerine Göre Haritalar Haritalar ölçeklerine göre plan, büyük ölçekli, orta ölçekli ve küçük ölçekli olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Harita 1.4.2 Örnektepe Mahallesi planı (Beyoğlu, İstanbul) Planların (Harita 1.4.2) ölçeği 1000 ile…

Okumaya devam etmek

Harita Çizim Yöntemleri Projeksiyonlar | Projeksiyon Türleri Nelerdir? Küresel bir yüzeye sahip olan Dünya’nın şekli bir düzlem üzerine aktarılırken kara ve denizlerin boyutlarında bozulmalar gerçekleşmektedir. Bu bozulmaları azaltmak için çeşitli harita çizim yöntemleri geliştirilmiştir. Bu yöntemlere projeksiyon denir. Harita projeksiyonları, paralel ve meridyen ağlarının düzleme aktarılma biçimini ifade etmektedir. Başlıca projeksiyon türleri silindirik, konik ve…

Okumaya devam etmek

Harita Nedir? Harita Elemanları Nelerdir? Haritalar, çeşitli amaçlarla yapılan çizimlerdir. Bazılarından seyahatlerimiz sırasında gideceğimiz yolları belirlemek için yararlanırız. Ülkemizi daha iyi tanımak ya da diğer ülkelerin yerlerini öğrenmek için de haritalardan faydalanırız. Bazı haritalardan gezilebilecek turistik yerleri öğrenmeye çalışırız. Haritalardan bazıları da belirli meslek gruplarının işlerini kolaylaştırmak için çizilmektedir. Buna göre haritaların kullanım amacı çok…

Okumaya devam etmek

Türkiye’nin Konumu | Mutlak Konum, Göreceli Konum 1. Mutlak Konum Ülkemizin en güneyinde Hatay’ın Topraktutan köyü bulunmaktadır. Bu köye en yakın paralel 36° kuzeydir. Ülkemizin en kuzeyinde ise Sinop’ta yer alan İnceburun bulunmaktadır. Buraya en yakın paralel ise 42° kuzey paralelidir. Buna göre Türkiye, 36° ile 42° kuzey paralelleri arasında yer almaktadır (Harita 1.3.4). Ülkemiz,…

Okumaya devam etmek

Coğrafi Konum | Mutlak Konum – Paralel, Enlem, Meridyen, Boylam Nedir? Bir yerin mutlak konumunu belirtmek için paralel ve meridyenlerden yararlanılmaktadır. a- Paraleller Kutup noktalarına eşit uzaklıktan geçtiği ve Dünya’yı iki eşit parçaya ayırdığı düşünülen çembere Ekvator denir. Paraleller (Şekil 1.3.1) ise Ekvator’a paralel olarak birer derece aralıklarla geçtiği kabul edilen çemberlerdir. Şekil 1.3.1 Paraleller…

Okumaya devam etmek

Coğrafi Konum | Göreceli Konum Göreceli konum ifade edilirken çevresindeki denizlere, karalara ve önemli ulaşım yollarına göre konumu; yükseltisi, yer şekilleri, yer altı ve yer üstü kaynakları belirtilir. a- Çevresindeki Denizlere Göre Konum Bir yer, İngiltere’de olduğu gibi çevresi denizlerle çevrili olabilir ya da İtalya’da olduğu gibi bir yarımadadan oluşabilir. Bir de denizlere ve deniz…

Okumaya devam etmek

Dünya’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Hareketi Dünya, kendi ekseni etrafındaki bir dönüşünü 24 saatte tamamlamaktadır. Bu süreye bir gün denir. Dünya, kendi ekseni etrafında döndükçe gece ve gündüz birbirini izler. Günün bir kısmında gece, bir kısmında gündüz yaşanır. Dünya’nın aydınlık yerleri ile karanlık yerleri arasındaki sınıra aydınlanma çemberi denir. Dünya, kendi ekseni etrafında döndükçe aydınlanma çemberi…

Okumaya devam etmek